تمکین در لغت به معنای مالک گردانیدن و ثابت نمودن، فرمان بردن و پذیرفتن است و در اصطلاح تن دادن و تبعیت از خواست حلال همسر در مسائل جنسی میباشد .
نشوز ، درست درنقطه مقابل تمکین قرار دارد که عبارت است از خروج زوجین از انجام تکالیف واجبی است که قانونگذار برعهده هرکدام از آنها در رابطه با دیگری گذاشته است. ناشره به زنی گفته میشود که در علقه زوجیت قرار دارد ولی از تمکین در برابر زوج ممانعت و سرپیچی مینماید.
سؤال مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که آیا رابطه ای بین نفقه و تمکین وجود دارد که برای پاسخ به این سؤال باید مبنای الزام مورد بررسی قرار گیرد. راه های قانونی برای الزام زوج یا زوجه برای تمکین وجود دارد ،
اما چیزی که شایان ذکر است این است که کاربرد الزامات قانونی در عرصه خانواده به ندرت ما را به نتیجه میرساند.
این زن و شوهر هستند که صرفاً با مسالمت و دوستی میتوانند مشکلات خود را حل کنند. از سوی دیگر در خصوص مسأله تمکین عام و خاص حدود مشخصی وجود ندارد و بسیاری از زوج و زوجه ها از آن اطلاعی ندارند و
این نیز باب بسیاری از مشکلات را میگشاید .
از دیگر چالشهای مهم این بحث ، ضمانت اجرای نشوز زوجه در برابر زوج و بالعکس می باشد. سالیان دراز است دادگاهها حکم به تمکین را صادر میکنند ولی نمیتوانند آن را همچون سایر احکام به موقع اجرا گذارند.
زیرا چگونه ممکن است زنی را به زور اجرائیه ، به اطاعت از شوهر مجبور کرد؟
پس به ناچار دعوی تمکین بی ثمر میماند و صرفا اثر حقوقی آن محروم ساختن زن از نفقه است.
پس باید اعتراف کرد که چهره اخلاقی این تکلیف بیش از وصف حقوقی آن است و خودداری از تمکین یا همان نشوز ، نشانه سستی پیوند زناشویی و تزلزل آنست .
با نگاهی بر عملکرد برخی از مردان در جامعه مشاهده میشود که یکی از مصادیق خشونت علیه زنان، خشونت جنسی است . چنانچه در برخی موارد مرد با زور و خشونت زن را وادار به تمکین مینماید و این امر صدمات روحی بسیاری بر زن وارد میکند،باتوجه به این مهم که غریزه جنسی یکی از مهمترین دلایل ازدواج و تشکیل خانواده است و در استمرار و استحکام خانواده نقش مثمرثمر و سودبخشی دارد و سازگاری زناشویی تأثیر زیادی در کیفیت و کمیت زندگی مشترک، طول عمر، رضایت از زندگی و عملکرد والدین است و عدم رضایتمندی کامل ، یکی از مهمترین دلیل بروز مشکلات در خانواده هاست که بخش عمده ای از طلاق ها نیز به همین موضوع برمیگردد.
