نفقه در فارسی در 2 معنی بکار رفته است که عبارتند از:

- آنچه انفاق و بخشش کنند و نفقه خوار، آن که نفقه کسی خورد، و نفقه دادن، یعنی متکفل معاش دیگری شدن و هزینه معاش دیگری را تعهد کردن.

- آنچه صرف عیال و اولاد کنند، هزینه زندگی زن و فرزندان، روزی و مایحتاج معاش.

برخی نیز نفقه را مشتق از انفاق، به معنای آنچه که از درهم و مانند آن مصرف میگردد، و زاد و آنچه که انسان برای عیالش خرج میکند، میدانند.

نفقه ؛ اصطلاحی است که تقریبا کلیه زوجین جوان با آن آشنا هستند و شامل کلیه مایحتاج متعارف زوجه میباشد که متناسب با وضعیت زندگی زوجه در خانه پدری باشد از قبیل مسکن، خوراک، پوشاک ،اثاثیه منزل، هزینه های درمانی و بهداشتی ، خدمه یا کنیز منزل (در صورت عادت یا نیاز به واسطه نقصان یا بیماری).

از تاریخ وقوع عقد نکاح دائم، زوج و زوجه حقوق و تکالیفی در مقابل یکدیگر پیدا می کنند یکی از تکالیف عهده زوج عبارت است از پرداخت نفقه زوجه. تکلیف مرد در پرداخت نفقه از زمان وقوع عقد نکاح دائم شروع می شود و اینکه در اصطلاح عامه مراسم تشریفاتی عروسی برگزارگردد یا خیر ، سر خانه و زندگی خود بروند یا نروند(شروع زندگی مشترک در زیر یک سقف )، تاثیری در این تکلیف زوج نسبت به زوجه خود ندارد.البته باید گفت که آنچه که در عرف شاهد آن هستیم آنچنان است که در دوران عقد و قبل از شروع زندگی مشترک، دختر در خانه پدرش است و بیشتر مایحتاج او توسط پدرش تامین می شود و در عرف عموم مردم جامعه اینطور جا افتاده است که چنانچه میان دوران عقد تا زمان برگزاری تشریفات مراسم عروسی و آغاز زندگی مشترک فاصله طولانی باشد همچنان عقیده بر این است که زوج تکلیفی در پرداخت نفقه بجز خرید هدایای مناسبتی، ندارد ، لیکن قانوناً و شرعاً پرداخت نفقه درست از لحظه خواندن خطبه عقد بر ذمه زوج قرار می گیرد.

به عبارتی جامع میتوان گفت ؛ از لفظ یا اصطلاح نفقه میتوان به این مهم پی برد که برآورده نمودن کلیه نیازهای زوجه از زمان اجرای خطبه عقد بطور کامل برعهده زوج میباشد.

در اینجا باید اشاره ای به قانون مدنی نمود که در( ماده 1107 ) قانونگذار اینطور بیان میدارد که نفقه عبارت است از مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت که به طور متعارف با وضعیت زن متناسب باشد و خادم در صورت عادت زن به داشتن خادم یا احتیاج او به واسطه امراض یا نقصان اعضا   .

برخی از حقوقدانان و فقها در تعاریف جامع تری آورده اند که نفقه تمام وسایلی است که زن با توجه به درجه تمدن و محیط زندگی و وضع جسمی و روحی خود به آن نیازمند است،به این دلیل است که هنگامی زوجه برای تقاضای نفقه به مراجع قضایی مراجعه میکند ، قضات مکلفند با توجه به شئونات ، وضعیت جسمی و روحی ، محیط زندگی و درجه تمدن زوجه ، میزان نفقه را تعیین نمایند.